PRZYGOTOWANIA DO PODRÓŻY

    limat i sezon turystyczny Egipt leży w Afryce Północnej między 22 a 32 szerokości geograficznej północnej, w pasie suchego klimatu subtropikalnego charakteryzującego się upalnymi latami i łagodnymi wiatrami. Różnica temperatur między dniem i nocą może wynosić nawet 17C. Na południe od Kairu deszcz nie pada prawie nigdy, jednak od czasu wybudowania Wielkiej Tamy w Asuanie zwiększyła się wilgotność powietrza oraz stopień zachmurzenia. Delta i wybrzeże północne znajdują się w strefie klimatu śródziemnomorskiego, charakteryzującego się obfitymi opadami w okresie zimy. Na Synaju od grudnia do kwietnia opady zdarzają się wprawdzie rzadko, ale są bardzo duże i powodują szybki przybór wód w wadi (wyschniętych korytach rzek). Niemal każdej zimy w górach spada śnieg. Wiosna to okres chamsinu - gorącego, suchego i uciążliwego wiatru z pustyni, wiejącego zwykle przez wiele godzin, a czasem nawet dni.

   e względu na klimat najlepiej odbyć podróż do Górnego Egiptu i Kairu w czasie od października do kwietnia. Okres największego nasilenia ruchu turystycznego przypada na Boże Narodzenie i Wielkanoc. Jeśli podróżujemy po Delcie lub udajemy się do Aleksandrü między listopadem a kwietniem, powinniśmy być przygotowani na częste opady deszczu i chłody. Podobnie w rejonie Synaju i nad Morzem Czerwonym, choć temperatura wody nie opada nigdy poniżej 21 C. Podczas lata panują upały, temperatura na południu kraju sięga często ponad 40C, ale ze względu na stosunkowo niską wilgotność powietrza (ok. 30%) można ją łatwiej znosić. Jest to idealny okres do odbycia podróży po kraju, o ile oczywiście jesteśmy w stanie wytrzymać taki upał, ponieważ organizatorzy turystyki i hotele oferują znaczne zniżki, a w świątyniach i grobowcach panuje cisza i spokój. W Aleksandrii przypada wówczas szczyt sezonu turystycznego.

Ubiór

    adzimy zabrać ze sobą lekkie ubrania z bawełny, wygodne obuwie i jakieś nakrycie głowy. W okresie zimy należy mieć ze sobą cieplejsze okrycie, ponieważ zdarzają się przejmujące chłody, nawet podczas dnia. Stroje bardzo skąpe są niewskazane - nawet jeśli barometr idzie wysoko w górę - choć Egipcjanie są już przyzwyczajeni do tego, że turyści raczej rozbierają się, niż ubierają. Jeśli jednak chcecie okazać choć trochę szacunku dla wrażliwości mieszkańców kraju faraonów, pamiętajcie przynajmniej o tym, że nagie ramiona i nogi są uznawane za niestosowne zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn! Bluzek na ramiączkach, szortów i bardzo obcisłych spodni należy raczej unikać - i to nie tylko w meczetach i kościołach.

Przekraczanie granicy

    y wjechać do Egiptu, należy mieć paszport ważny jeszcze przynajmniej przez 6 miesięcy oraz wizę egipską, którą można otrzymać (po wypełnieniu odpowiedniego formularza) w Ambasadzie Egiptu w Warszawie, ul. Alzacka 18. Ponieważ zmiany w przepisach zachodzą szybko, należy przed podróżą poinformować się, jakich formalności trzeba dopełnić. Maksymalny czas pobytu turystycznego w Egipcie wynosi 1 miesiąc (można też starać się o tzw. podwójną wizę turystyczną na okres 3 miesięcy). Jeśli planujecie wycieczkę do któregoś z państw sąsiednich, należy posiadać wizę z prawem wielokrotnego wjazdu. Uwaga: jeżeli w paszporcie macie odnotowany wjazd do RPA, nie otrzymacie wizy egipskiej. Specjalne przepisy obowiązują turystów przekraczających granicę izraelsko-egipską w Eilat/Taba. Przy wjeździe do Egiptu mogą oni otrzymać krótkopobytową wizę uprawniającą do wjazdu na obszar południowego Synaju i przebywania jedynie kilku dni nad Zatoką Akaba lub w rejonie klasztoru św. Katarzyny. Nie mają prawa wjazdu w rejon doliny Nilu. W ciągu 7 dni należy zarejestrować fakt wjazdu na teren Egiptu u stosownych władz lub na policji! Jeśli planujecie podróż po kraju, rejestracji należy dokonać w ciągu 48 godzin po przyjeździe do każdego nowego miejsca. Zwykle zajmują się tym służby hotelowe. Jeśli nie podróżujecie z grupą, upewnijcie się, że dokonano rejestracji (trójkątny znaczek w paszporcie, obok wizy). W przeciwnym wypadku możecie mieć trudności i zapłacić grzywnę przy wyjeździe.

    ie wolno przekraczać terminu upływu ważności wizy o więcej niż dwa tygodnie. By przedłużyć pobyt, należy mieć zdjęcie paszportowe i kwit dokumentujący wymianę co najmniej 180 dolarów USA (USD). W Kairze urząd rejestracyjny i biuro zajmujące się przedłużaniem wiz mieszczą się w centrum miasta, w budynku Mugammy przy Midan at-Tahrir; w Aleksandrii przy Sh. Tal at Harb 28. W innych miastach formalności dokonuje się na posterunku policji.

Waluta, wymiana pieniędzy

    łówną jednostką monetarną jest funt egipski, w skrócie LE (Livre Egyptienne). Dzieli się na 100 piastrów (PT). Po arabsku funt nosi nazwę ginéh, piastr qirsh (wymawiane w Kairze "irsz"). Czeki podróżne typu Travelers przyjmowane są wszędzie, Euroczeki przyjmuje jedynie kilka banków, m.in. w porcie lotniczym i dużych hotelach. Banki te czynne są zwykle przez 24 godziny. Kwit wymiany należy zatrzymać do wyjazdu, ponieważ trzeba go pokazać władzom celnym oraz okazywać przy meldowaniu się w hotelach. Należność za pobyt w hotelach międzynarodowych pobierana jest zawsze w "twardej walucie"! W miarę zbliżania się do końca pobytu starajcie się wymieniać tyle pieniędzy, ile jest wam niezbędne: zbyteczne funty można wymienić z powrotem na inną walutę jedynie wówczas, gdy posiada się wszystkie kwity wymiany, a suma wymienionych pieniędzy wynosi co najmniej 30 USD na osobę dziennie. Sklepy wolnocłowe na lotniskach nie przyjmują waluty egipskiej!

Opieka zdrowotna

    rzy wjeździe do Egiptu nie jest wymagane świadectwo szczepień. Podróżni przybywający z rejonów zagrożonych epidemią, nawet jeśli jedynie przez nie przejeżdżali w okresie 7 dni przed datą wjazdu do Egiptu, muszą posiadać świadectwo szczepienia żółtej febry i cholery. Radzimy najpierw zasięgnąć informacji w kraju, w odpowiedniej placówce służby zdrowia. Wskazane jest zaszczepienie się gammaglobulinami, ponieważ da nam to większą pewność, że nie zarazimy się żółtaczką A przez okres 6 tygodni. Latem należy zabezpieczyć się przed malarią. Warto posiadać polisę ubezpieczeniową. Apteczka podróżna powinna zawierać leki przeciwprzeziębieniowe (to dolegliwość najczęściej spotykana wśród turystów), przeciwgorączkowe, przeciwgrypowe, Leki na dolegliwości żołądka i krążenia. Środki do dezynfekcji ran, plaster i opatrunki są równie ważne jak krem chroniący przed promieniowaniem słonecznym oraz środki na owady (przed i po ukąszeniu!). Warto także mieć przy sobie chusteczki odświeżające, bardzo przydatne w podróży. Przyczyną kłopotliwych, choć najczęściej nieszkodliwych dolegliwości żołądkowych jest picie zbyt zimnych napojów. Wielka różnica temperatur między dniem a nocą, klimatyzacja w pokojach hotelowych i autobusach to najczęstszy powód wszelkiego rodzaju przeziębień. Ze względu na możliwość zarażenia się bilharcjozą (krwiomocz egzotyczny) można kąpać się jedynie w wodzie chlorowanej lub w morzu, nigdy w jeziorach i kanałach. Jest to ważna przestroga, o której turysta powinien zawsze pamiętać.

PRZYJAZD DO EGIPTU

Samolotem

    iędzynarodowy pon lotniczy w Kairze jest ważnym węzłem komunikacyjnym w ruchu między Europą, Afryką i Azją. Lądują tu samoloty wielu linii lotniczych. Państwowy przewoźnik egipski, Egypt Air, obsługuje regularnie trasy do Nowego Jorku, Los Angeles, Kopenhagi, Helsinek, Sztokholmu, Bangkoku, Bombaju i Manili oraz do wielu innych miast. Do Kairu dotrzeć można ze wszystkich niemal europejskich stolic. Z Warszawy dwa razy w tygodniu latają do Kairu samoloty PLL LOT. Raz w tygodniu można polecieć do Kairu samolotem z Budapesztu lub Pragi czeskiej. Lufthansa oferuje codzienne połączenie na trasie Frankfurt-Kair i loty kilka razy w tygodniu na trasie Monachium-Kair, podobnie samoloty Austńan Airlines latają kilka razy w tygodniu z Wiednia do Kairu, a Swissair obsługuje linię Zurych-Kair. Samolotami Lufthansy można polecieć z Frankfunu bezpośrednio do Aleksandii i Luksoru. Wiele linii lotniczych oferuje przeloty czarterowe, których koszt jest niższy niż koszt przelotu liniami regularnymi; można wówczas polecieć bezpośrednio do Hurghady, Luksoru, Szarm asz-Szeich lub Asuanu.

Statkiem

    eszcze do niedawna do Egiptu najczęściej płynęło się statkiem i była to zwykle podróż pełna uroku. Dziś jedyną regularną linią łączącą Europę z tym krajem jest włoskie towarzystwo żeglugowe Adriatica. Jego statki pływają na trasie Wenecja-Aleksandia od jednego do czterech razy w miesiącu, z wyjątkiem lutego. Informacji udzielają agencje reprezentujące towarzystwo Adriatica. W Egipcie: MENATOURS, Aleksandria, Md. Sa`d Zaghlul (obok hotelu Cecil), tel. 808407 lub oddziały MENATOURS w Kairze, Pon Saidzie, Ismailii lub Suezie. Inne agencje reprezentujące Adriatikę to: W Stanach Zjednoczonych: Extra Value Travel Inc. 689 South Collier Blvd., Marco Island - F1. 33937, USA, tel. 813-3943384. W Kanadzie: Extra Value Travel, c/o Evt. Vacations, 120 Adelaide St., W. Toronto, Ontańo MS Hiti, Canada, tel. 416-3643672. W Wielkiej Brytanii: Italian General Shipping, St. Claire House 33135, Minońes, London EC3NlDD, tel. 071-4889821. W Turcji: Rinaldo Leante, Sigorta-Vapur Isleń Tuńzm, Bankalar Cadd. "Ass Generali" Man - no 31133, POB 31, Karakoy - Istanbul, tel.1-1520783. W Niemczech: Seatours Intemationál, Seilerstr. 23, 60313 Frankfun am Main, tel. 069/13330. Ciekawą alternatywą jest podróż statkiem handlowym, ale doradzamy ją jedynie tym, którzy dysponują dużą ilością czasu, ponieważ trasa i godzina wyjścia z portu mogą być podane dopiero w ostatniej chwili. Ustala się je w zależności od rodzaju ładunku i ponów docelowych, a także terminów kolejnych załadunków i wyładunków po drodze. Jeśli decydujemy się na podróż trampem, możemy zabrać samochód. Informacji udzielają agencje Polskich Linii Oceanicznych i Polskiej Żeglugi Morskiej.

Lądem

    odróż lądem jest idealnym sposobem dotarcia do Egiptu dla tych, którzy są prawdziwymi miłośnikami Wschodu i mają w sobie żyłkę wędrowca, lubią przygody i dysponują dużą ilością czasu. Przemierzając ponad 4000 km przez Austrię, Bułgarię lub Grecję, Turcję, Syrię, Jordanię "doświadczycie" w najlepszym tego słowa znaczeniu zmienności krajobrazu, klimatu, ludzi, kultury. Większość dróg można przebyć bez trudu, można także podróżować pociągami i/lub autobusami. Każdego dnia kursuje prom łączący Akabę w Jordanii z Nuwaibą na Synaju (podróż trwa ok. 3 godz.) oraz Akabę z Suezem. Z Ammanu do Kairu kursują bezpośrednie autobusy korzystające także z promu Akaba/Nuwaiba. Od czasu zawarcia traktatu w Camp David można do Egiptu wjeżdżać także z obszaru Izraela przez Eliatl Taba. Codziennie kursują autobusy łączące Tel Awiw z Kairem. Ostatnio otwarta została także granica egipsko-libijska, przejście w Musa ad Soloum, lecz niestety zamknięta jest granica z Algierią. Informacje dotyczące warunków uzyskania wizy libijskiej uzyskać można w Ambasadzie Ludowej Republiki Libii.

PODRÓŻOWANIE PO EGIPCIE

Pociągiem

    ociąg jest dobrym i tanim środkiem lokomocji zarówno w Delcie, jak i w dolinie Nilu.  Na trasie Kair-Luksor-Asuan kursują dwa pociągi dzienne i kilka nocnych z wagonami sypialnymi Egyptian State Railroad. Każdej nocy kursują także dwa międzynarodowe pociągi Wagon Lits. Bilet (znacznie droższy) na pociąg Wagon Lits obejmuje podróż w przedziale z dwoma łóżkami, śniadanie i kolację. Podróż do Luksoru trwa około 11 godz., do Asuanu około 15 godz. Bilety należy kupić na tydzień przed odjazdem w biurze podróży lub na dworcu w Kairze, Luksorze lub Asuanie. Compagne Internartiocinale des Wagons Lits prowadzi kasę na Dworcu Głównym w Kairze. Między Kairem a Aleksandrią pociągi kursują niemal co godzina, kilka razy dziennie jeździ na tej trasie pociąg ekspresowy (podróż trwa dwie i pół godziny). Codziennie kursuje także pociąg z wagonami sypialnymi do Matruh. W pociągach egipskich są zazwyczaj trzy klasy. Kupić bilet lub dokonać rezerwacji można zwykle na tydzień przed odjazdem, zawsze trzeba kupić bilet przynajmniej jeden dzień przed planowaną podróżą. W sezonie turystycznym rezerwacja miejsca w pociągu jest konieczna! Informacji o rozkładzie jazdy pociągów i połączeniach udziela punkt informacyjny na dworcu. Rozkład jazdy pociągów kursujących na trasie Kair-Aleksandia zamieszczają broszury wydawane przez Ministerstwo Turystyki (Cairo lub Aleksandria by Night and Day). Podają one także numery pociągów, co jest istotne, ponieważ kasjerzy często sprzedają bilety jedynie na pociągi, których numery mają wyszczególnione.

Samolotem

    oty krajowe są w Egipcie stosunkowo tanie i zwykle punktualne, o ile nie trafi się burza piaskowa, szczególnie wiosną. Egypt Air lata kilka razy dziennie na linii Kair-Aleksandria, Kair-Luksor, Kair-Asuan-Abu Simbel oraz kilka razy w tygodniu na linii Kair-Hrrr-ghadtr i Kair-Charga i raz w tygodniu na linii Kair-Matruh. Egypt Air organizuje także kilkudniowe wycieczki zbiorowe, zapewniając zakwaterowanie w hotelach wyższej kategorii. Air Sinai utrzymuje regularne połączenia między Kairem, Luksorem, Hurghadą a Synajem. Główne porty lotnicze na Synaju znajdują się w Szarm asz-Szeich, At-Tur, w pobliżu klasztoru św. Katarzyny i w El-Arisz. Szczegółowych informacji udzielają biura Air Sinai mieszczące się pod arkadami hotelu Nile Hilton przy Midan at-Tahrir- w Kairze, tel. 760948. Tu należy dokonywać rezerwacji na wszystkie loty samolotami tej linii, nawet jeśli zamierzamy odbyć podróż na trasie Hurghada-Synaj lub Luksor-Synaj. Codziennie z wyjątkiem czwartków odbywają się rejsy samolotów prywatnej linii ZAS Passenger Service z Kairu do Luksoru, Anrrrnu. Hurghady i klasztoru św. Katarzyny. Organizowane są także różnego rodzaju krajowe i międzynarodowe przeloty czarterowe. Biuro mieści się w centrum Kairu przy Midan Tal'at Harb 1. tel. 3928662.

Statkiem

    a klasyczny sposób podróżowania po Egipcie uważany był zawsze rejs statkiem po Nilu. Na odcinku Kair-Asuan pływa jedynie kilka z około 200 luksusowych statków-hoteli. Niektóre z nich są własnością wielkich sieci hoteli, takich jak Hilton, Sheraton, Oberoi. Pozostałe pływają jedynie między Denderą a Asuanem. Cena biletu obejmuje miejsce w kabinie, pełne utrzymanie oraz wycieczki z przewodnikiem do ciekawszych miejsc zabytkowych. Rezerwacji dokonują wszystkie niemal biura podróży lub punkty rezerwacji w wymienionych wyżej hotelach. Niezapomnianym przeżyciem jest kilkudniowa podróż feluką z Luksoru do Asuanu lub na odwrót. Śpi się na pokładzie, a właściciel łodzi dba o wszystkie potrzeby pasażerów, robi zakupy i gotuje. Cenę należy uzgodnić na wstępie.

Autobusem i taksówkami zbiorowymi

    uże miasta egipskie połączone są między sobą oraz ze stolicą siecią niedrogich połączeń autobusowych. Bilety radzimy kupować z wyprzedzeniem! Można to uczynić zwykle na dworcu autobusowym lub w biurze danej kompanii autobusowej (dwa dni przed odjazdem). Część autobusów ma klimatyzację. Kilka autobusów należących do Upper Egypt Company, takich jak Super Jet's, Flying Eagles lub Golden Arrows, to pojazdy luksusowe posiadające WC, wideo i barek serwujący napoje. Informacji należy zasięgnąć w momencie dokonywania rezerwacji. Nieco więcej płaci się za przejazd autobusem z klimatyzacją i autobusem nocnym. Zamiast autobusami można wygodnie podróżować taksówkami zbiorowymi. Są to zwykle samochody marki Peugeot zabierające 7 pasażerów, kursujące na takich samych trasach jak autobusy lub nieco krótszych. Oznacza to, że trzeba się częściej przesiadać. Ich postoje mieszczą się zazwyczaj w sąsiedztwie dworców autobusowych. Ruszają natychmiast, kiedy zbierze się komplet pasażerów, można jednak wynająć taką taksówkę tylko dla siebie, o ile zapłaci się za miejsca pozostałych pasażerów.

Samochodem

    ciągu ostatnich kilku lat sieć egipskich dróg została znacznie rozbudowana i naprawiona. Czteropasmowe autostrady spotkamy jedynie na terenie Delty, ale główne drogi w dolinie Nilu, na Synaju i nad Morzem Czerwonym oraz drogi, które je łączą, są także wygodne. Drogi podrzędne znajdują się często w gorszym stanie lub są po prostu zwykłymi traktami. Na drogach prowadzących przez pustynię często zalega piasek. Podróżować po nich należy co najmniej w dwa samochody, zasięgnąwszy uprzednio informacji o ich stanie w Automobile Club of Egypt (tam też należy pytać o ewentualne drogi zamknięte): 10 Sh. Qasr an-Nil, Kair, tel. 02-5743348. W Egipcie obowiązuje ruch prawostronny. Większość znaków jest dwujęzyczna. Dopuszczalna prędkość poza terenami zabudowanymi i miastami wynosi 90 km/godz. Nieszkodliwą pozostałością z czasów wojny są punkty kontroli drogowej, gdzie często proszą o pokazanie prawa jazdy. Należy uważać w czasie jazdy nocą: wszędzie można spotkać samochody źle lub wcale nie oświetlone, wozy konne, ludzi na osłach, zwierzęta lub przechodniów. Gdy zepsuje się wam pojazd, zawsze znajdziecie kogoś, kto chętnie udzieli wam pomocy. Naprawy w warsztacie są tanie, a Egipcjanie to mistrzowie improwizacji. Kiedy problem okaże się niemożliwy do rozwiązania, egipski automobilklub ATCE w Aleksandrii służy turystom pomocą znającą język angielski (tel. 03-5481494). Uwaga: nigdy nie należy odrzucać oferty umycia lub przypilnowania samochodu, trzeba się zrewanżować za taką usługę niewielkim napiwkiem. Tego typu usługi dają utrzymanie wielu ludziom w Egipcie. Wynajem samochodów i taksówki miejskiej Międzynarodowe firmy zajmujące się wynajmowaniem samochodów, takie jak Avis, Bita, Budget i Henz mają swoich przedstawicieli we wszystkich większych hotelach i portach lotniczych. By wynająć samochód, należy mieć ukończone 21 lat i posiadać międzynarodowe prawo jazdy. Ceny za wynajem są niższe niż w Europie; posiadacze kart kredytowych zwykle nie muszą wnosić opłaty depozytowej. Jeśli ktoś nie chce sam prowadzić samochodu, może wynająć kierowcę za niezbyt wygórowaną cenę. Tego rodzaju usługi oferuje większość biur podróży lub państwowej kompanü wynajmu samochodów Misr Limousine, tel. 2599813. Także kierowcy taksówek proponują zwiedzanie samochodem interesujących miejsc. Cenę należy ustalić na wstępie.

    Egipcie taksówki są tak tanie, że stały się ulubionym środkiem komunikacji. Taksówką podróżuje zwykle kilku pasażerów, można więc zatrzymywać także te, które już kogoś wiozą. Dla cudzoziemca łatwiejszym sposobem wynajęcia taksówki jest zwrócenie się do jednego z kierowców parkujących przed hotelem.  Dorożki spotykane w wielu egipskich miastach nie są jedynie atrakcją dla turystów, ale służą jako doskonały środek lokomocji. Ich właściciele także oferują zwiedzanie zabytkowych miejsc i często jazda taka jest prawdziwą przyjemnością.

Wycieczki zbiorowe

    szystkie większe biura podróży w Egipcie organizują zbiorowe wycieczki jedno lub kilkudniowe, z przewodnikiem lub bez i tam też należy dokonywać rezerwacji. Państwowe biuro podróży Misr Travel, mające swoje przedstawicielstwa we wszystkich odwiedzanych przez turystów miastach, oferuje jednodniowy objazd ciekawszych miejsc w danej okolicy.

RADY PRAKTYCZNE

Zakwaterowanie

    ficjalny system klasyfikacji hoteli od jednej do pięciu gwiazdek nie zawsze odpowiada klasyfikacji hoteli w Europie, szczególnie w przypadku hoteli niższej kategorii. Cena za dwuosobowy pokój w hotelu klasy lux (4 lub 5 gwiazdek) waha się między 65 a 200 dolarów. W hotelach klasy średniej (3 gwiazdki) ceny są bardzo zróżnicowane. W Aleksandrii płaci się około 25 dolarów za pokój dwuosobowy, w Kairze i innych miastach za taki sam pokój zapłacimy 45-65 dolarów. W hotelach niższej kategorii (2 gwiazdki) i pensjonatach trzeba zwykle zapłacić 20-80 LE za pokój dwuosobowy. Do ceny pokoju dolicza się zazwyczaj 10% za obsługę i 12% podatku. Jeśli nie macie wielkich wymagań w kwestü higieny i komfortu, zawsze znajdziecie tańszy hotel.  W sezonie turystycznym, w okolicach świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy, turyści indywidualni powinni dokonać rezerwacji miejsca w hotelu z dużym wyprzedzeniem. Zajęte są wówczas wszystkie pokoje, nawet w małych hotelikach. Camping jest jak dotąd niezbyt popularny. Istnieje wprawdzie kilka ośrodków tego typu, ale ich standard jest bardzo niski. W większości dużych miast znajdują się schroniska młodzieżowe, należy jednak posiadać odpowiednią legitymację.

Alkohol

    Egipcie religią państwową jest islam, toteż istnieją tu ograniczenia w sprzedaży alkoholu. W hotelach międzynarodowych, dużych restauracjach i kilku punktach posiadających licencję serwuje się bądź sprzedaje egipskie wino lub piwo.

Bakszysz

    hotlach lub restauracjach (bez względu na kategorię) należy zostawiać napiwki wynoszące 10-15% ceny usługi. Ponadto należy dawać bakszysz za każdą, nawet niewielką usługę nie tylko personelowi w hotelach, taksówkarzom, właścicielom łodzi, dorożek i wielbłądów, ale także obsłudze w meczetach, świątyniach i grobowcach, która usiłuje zasłużyć na napiwek pokazując na przykład miejsce, z którego najlepiej zrobić zdjęcie ciekawego obiektu. Zazwyczaj wystarcza równowartość 0,5-1,5 dolara. Bardzo cenione są upominki w postaci długopisów lub kolorowych mazaków i każdy turysta powinien się w nie zaopatrzyć. Nie należy dawać pieniędzy dzieciom proszącym o bakszysz.

    akszysz jest powinnością społeczną i powinni dawać go wszyscy, których na to stać. Drobne usługi, niekoniecznie związane z obsługą turystów, są opłacane w ten sposób. Stwarza to wielu ludziom nisko zarabiającym możliwość uzyskania dodatkowych dochodów mających dla nich bardzo istotne znaczenie.

Banki

    anki mające swe oddziały w międzynarodowych hotelach w Kairze oraz w porcie lotniczym czynne są przez całą dobę. Pozostałe otwarte są pon.-czw. 9.30-12.30, w niedz. 930-12.

Targowanie się

    argowanie się, w Europie dopuszczalne jedynie na pchlim targu, w Egipcie stanowi element codzienności. Dobry klient powinien mieć twarz pokerzysty, nigdy nie ujawniać zbytniej chęci nabycia danego towaru czy usługi, pozostawać niewzruszony na lamenty sprzedawcy, być cierpliwy jak Budda. Należy najpierw zapoznać się z cenami obowiązującymi w Egipcie, nim ruszy się do ataku. Niekiedy dobrze jest posiadać pewne umiejętności aktorskie: udawać zniechęcenie, rezygnację z zakupu. Targowanie się powinno zmieniać zwykłe zakupy w pewien rytuał, wręcz zabawę. W Europie nie ma już takich możliwości.

Cło i przepisy importowe

    ażdy podróżny przy wjeździe otrzymuje deklarację celną, ale jest ona później rzadko sprawdzana. We własnym interesie należy ją wypełnić i poprosić o pieczątkę, jeśli chce się wywieźć z Egiptu więcej niż 500 dolarów. Należy zgłosić wwóz kamery wideo, co powinno być odnotowane w paszporcie. Nie wolno wwozić do Egiptu i wywozić sumy przekraczającej 20 funtów egipskich. Można wwieźć bez cła 200 sztuk papierosów lub 25 cygar, lub 200 g tytoniu, 1 litr alkoholu oraz rzeczy osobiste. Po wylądowaniu na kairskim lotnisku można dokonać zakupów w tutejszym sklepie wolnocłowym. Jeśli zamierzacie wjechać do Egiptu własnym samochodem, powinniście mieć międzynarodowe prawo jazdy, międzynarodową kartę rejestracyjną samochodu oraz Carnet de Passage en Dnuane, który pozwala na wjazd samochodem bez konieczności opłacania cła. Nie udziela się zezwoleń na wjazd samochodów terenowych i samochodów z silnikiem diesla. Nie trzeba posiadać Camet de Passage o ile: 1) ma się potwierdzoną rezerwację na powrót na pokładzie statku armatora Adriatica i nie zamierza się pozostać w Egipcie dłużej niż 4 tygodnie, a także nie planuje się wycieczki do któregoś z państw sąsiednich; 2) w samochodzie jadą co najmniej 2 osoby (w przypadku motocykla wystarcza jedna osoba); 3) poda się adresy umożliwiające kontakt w Egipcie, personalia kierowcy oraz szczegółowe informacje o samochodzie i planowanej trasie podróży po kraju. Przed rozpoczęciem podróży należy zasięgnąć informacji w organizacji zajmującej się turystyką samochodową. W Egipcie wszelkie przepisy związane z wwozem samochodów są ściśle przestrzegane, by zapobiec nielegalnemu importowi. W przypadku jakichkolwiek kłopotów z władzami celnymi pomocy udzielają anglojęzyczni agenci obsługi turystów egipskiego Automobilklubu ATCE w ALeksandrii, tel. 5481494/95.

Elektryczność

    apięcie w sieci wynosi 220 V, ale w przypadku gniazd z uziemieniem trzeba mieć specjalne wtyczki. Koniecznie należy zaopatrzyć się w latarkę, ponieważ zdarzają się wyłączenia prądu zarówno w hotelach, jak i świątyniach czy grobowcach, często bardzo źle lub wcale nie oświetlonych. Warto również zabrać ze sobą mały stabilizator napięcia.

Święta/kalendarz

    Egipcie istnieją trzy różne kalendarze: księżycowy kalendarz islamski liczący czas od roku hidżry, to jest wyjazdu Mahometa do Medyny, co nastąpiło w 622 roku naszej ery; kalendarz juliański używany w kościele koptyjskim, liczący czas od roku 284 naszej ery, czyli od roku koronacji Dioklecjana, wielkiego prześladowcy chrześcijan; oficjalny kalendarz gregoriański. Daty wielkich świąt islamskich ustalane są według kalendarza księżycowego: trzy dni świąt przypadają na zakończenie miesiąca postu, ramadanu. Jest to tak zwany Mały Bajram, Id al-Fitr, w tym czasie wszyscy obdarzają się prezentami, odwiedzają krewnych, przygotowują wystawne przyjęcia. 70 dni później, w miesiącu pielgrzymki, obchodzi się trzydniowe święto Id a1-Adha (Święto Otiary), zwane Dużym Bajramem. Zabija się z tej okazji jagnię, wymienia prezenty, przygotowuje różne smakołyki. Mulid an-Nabbi (urodziny Proroka, w trzecim miesiącu kalendarza islamskiego, obchodzi się razem ze świętem lokalnego świętego, patrona miasta czy wsi. Wierni gromadzą się wówczas na wspólną modlitwę i recytację wersetów Koranu, organizowane są barwne kiermasze, na których sprzedaje się różnego rodzaju słodkości. Kościół koptyjski obchodzi takie same święta jak inne kościoły chrześcijańskie - zgodnie z rokiem kościelnym - choć przypadają często w innym terminie: Boże Narodzenie przypada na 6/7 stycznia, Wielkanoc obchodzi się po 5 kwietnia, uważanym w Kościele wschodnim za początek wiosny, Zielone Świątki wypadają 12 lipca. Koptyjski Poniedziałek Wielkanocny wypada w tym samym dniu, w którym obchodzi się święto wiosny, Shamm an-Nasim (dosłownie: zapach wiosennego wiatru). Koptowie i muzułmanie zabierają koszyki z różnymi przysmakami i udają się na piknik. Inne święta państwowe to: 1 stycznia, 22 lutego (Dzień Jedności), 25 kwietnia (powrót Synaju do macierzy), 1 maja, 18 kwietnia (wycofanie się oddziałów brytyjskich), 23 lipca (rocznica Rewolucji), 6 października (inwazja na Synaj), 24 października (Dzień Suezu), 23 grudnia (Dzień Zwycięstwa).

Filmowanie i fotografowanie

    gipt jest rajem dla fotografów, ale należy koniecznie przestrzegać kilku pisanych i niepisanych zasad: nie wolno fotografować obiektów wojskowych, mostów, portów. Fotografowanie wnętrz większości egipskich grobowców, świątyń i muzeów możliwe jest jedynie po wniesieniu stosownej opłaty (nie wolno używać lampy błyskowej). Bilety uprawniające do fotografowania lub filmowania kamerą wideo można zwykle kupić w kasie przy wejściu na teren obiektu zabytkowego (wyjątkiem są Teby Zachodnie). Jeśli chcecie sfotografować jakąś osobę, powinniście najpierw spytać ją o pozwolenie. Najzwyklejszy gest pozwoli pokonać barierę językową! Nie zaszkodzi także niewielki napiwek, szczególnie jeśli zostaniecie o niego poproszeni. Nie fotografujcie slumsów ani biedoty, ponieważ możecie w ten sposób obrazić uczucia ludzi i spowodować wrogą reakcję. Materiały fotograficzne dobrej jakości można kupić w ośrodkach turystycznych, głównie w Kairze. Lepiej jednak zaopatrzyć się w dostateczną ich ilość przed podróżą, aby uniknąć kłopotu w jakimś odległym miejscu.

Jedzenie i napoje

    topień higieny w dużych miastach i ośrodkach turystycznych jest zadowalający. Należy jednak uważać i nie jeść owoców ze skórką, surowych warzyw, majonezu i lodów.  Woda w kranach jest czysta i bezpieczna, ale tak silnie chlorowana, że trudno ją pić. Najlepiej zaopatrzyć się w wodę mineralną.

Przewodnicy

    szystkie biura i agencje turystyczne w większych miastach dysponują wykwalifikowaną kadrą przewodników. W Kairze można znaleźć przewodnika przed Muzeum Egipskim. Ma on z reguły licencję na oprowadzanie wycieczek po całym mieście. Większość przewodników mówi dobrze po angielsku, niektórzy znają także francuski i włoski, nieliczni mówią po niemiecku.

Język i pismo

    ficjalnym językiem Egiptu jest literacki arabski używany w urzędach, modlitwie i środkach masowego przekazu. Ludność mówi potocznym językiem egipsko-arabskim. Alfabet arabski składa się z 28 liter; pisze się od strony prawej do lewej. Cyfry arabskie wyglądają inaczej niż te, które my nazywamy arabskimi i pisane są tak, jak robimy to my, od lewej do prawej. Warto się ich nauczyć, by móc odczytać ceny towarów w sklepach. Najlepszym ćwiczeniem jest próbowanie odczytywania numerów rejestracyjnych samochodów pisanych równocześnie cyframi arabskimi i europejskimi.

Poczta

    isty i kartki pocztowe najlepiej wrzucać do skrzynki w hotelu (znaczki można zwykle kupić w sklepach sprzedających pocztówki). Skrzynki pocztowe koloru niebieskiego służą do wrzucania korespondencji lotniczej zagranicznej, czerwone do listów krajowych. Poczta Główna w Kairze mieści się przy Midan Ataba 15 i czynna jest codziennie od 18.00 do 20.00.

Godziny otwarcia

    rzędowym dniem wolnym od pracy jest piątek, ale dotyczy to jedynie biur, urzędów i banków. Większość sklepów jest otwarta, przynajmniej od godz. 14 (po modlitwach piątkowych). Wielu ludzi interesu, towarzystwa międzynarodowe i wyznawcy religii koptyjskiej zamykają swe sklepy w niedzielę. W tym dniu nawet bazary wyglądają jak wymarłe (w piątek - przeciwnie!). Sobota bywa dniem weekendu zarówno dla muzułmanów jak chrześcijan. Godziny pracy od poniedziałku do czwartku to: 9.00-19.00 zimą (w czwartki 20.00), 9.00-13.30 i 17.00-20.00 latem (21.00 w poniedziałki i czwartki). Sklepy spożywcze bywają otwarte nawet do późnego wieczoru. Większość atrakcyjnych dla turystów miejsc można zwiedzać od rana do godziny 16.00 lub 17.00. Duże muzea są zwykle otwarte codziennie od 9.00 do 17.00, mniejsze od 9.00 do 13.00. W piątki zamyka się je na dwie godziny modlitwy o 11.00 lub 11.30. W ramadanie obowiązują inne godziny otwarcia, należy więc zasięgnąć informacji na miejscu.

Apteki

    pteki dysponujące dużym wyborem leków można znaleźć niemal na każdym kroku. Wiele leków znanych na całym świecie kupuje się bez recepty, a wielkie koncerny farmaceutyczne produkują je bądź w Egipcie, bądź dla tego kraju. Jeśli poszukujecie jakiegoś określonego leku, powinniście podać przynajmniej nazwę jego składników aktywnych, ponieważ używane w handlu nazwy mogą być inne.

Prasa

    gipskie dzienniki Al-Ahram i Akhbar al-yaum wydawane są jedynie w języku arabskim. W Kairze można jednak kupić wychodzącą codziennie po angielsku Egyptian Gazette i po francusku Le Progrds Egyptien. Zamieszczają one na kilku stronach krótkie informacje o najważniejszych wydarzeniach politycznych, kulturalnych i sportowych. Bardziej obszerny, mający więcej informacji jest Middle Eaast Time's Egypt. W wydawanym po angielsku miesięczniku Cairo Today znaleźć można ciekawe artykuły o sztuce i kulturze, kalendarium wydarzeń oraz spis pożytecznych dla turysty adresów. We wszystkich dużych hotelach można kupić prasę zagraniczną, choć większy jej wybór znajdziecie w kiosku z gazetami przy Midan Tal at Harb w Kairze.

Ceny

    orzystny dla turystów z Europy kurs wymiany walut sprawia, że Egipt jest krajem tanim. W 1990 roku zostały jednak bardzo podwyższone opłaty wstępu do atrakcyjnych miejsc turystycznych. Bilet może kosztować od 3 do 10 dolarów amerykańskich, ale prosimy pamiętać o kosztach utrzymania i konserwacji egipskich zabytków. Studenci posiadający Międzynarodową Legitymację Studencką mają prawo do zniżki. Zniżek udzielają także Egipskie Koleje Państwowe (oprócz kompanii Wagon Lits), należy starać się o nie w Kairze, ale zabiera to ogromnie dużo czasu.

Zakupy

    gipt jest rajem dla miłośników pamiątek, co ma swoje dobre i złe strony. Zwyczajem wschodnim należy targować się o cenę. Jest to rodzaj gry i trzeba poświęcić na to sporo czasu. Reszta jest kwestią intuicji i talentu kupieckiego. Klasyczne pamiątki to: miedziane i mosiężne przedmioty, takie jak grawerowane lub inkrustowane tace, świeczniki, lampy, dzbany i talerze; wspaniałe wyroby z drewna inkrustowanego macicą perłową, takie jak szkatułki, pudełka szachów, talerze do powieszenia na ścianie. Czasem można znaleźć plecionkową kratę maszrabii niezbyt dużych rozmiarów (elegancką ramę lustra lub parawan), dywany o pięknych geometrycznych wzorach lub z naiwnymi scenami ukazującymi życie na wsi. Zwykle pochodzą z warsztatów koło Gizy (Harraniya i Kirdasa), ale znaleźć je można wszędzie, nawet na Synaju.

    anio można kupić wyroby ze skóry wielbłądziej lub wołowej (paski, torby, buty, pufy), należy jednak zwrócić uwagę na ich jakość. Wszędzie jest złota i srebrna biżuteria w różnych kształtach i cenie. Uznaniem cieszą się ozdoby wykorzystujące motywy sztuki starożytnej, takie jak skarabeusze, znaki życia anch, kartusze, w które w sklepie wpiszą nam znakami hieroglificznymi nasze imię. Można sobie zamówić egipską galabiję - sięgającą kostek koszulę noszoną tradycyjnie przez mężczyzn - którą krawiec uszyje nam w ciągu jednego dnia. Można też kupić robione dla turystów bawełniane koszulki z hieroglifami lub innymi motywami egipskimi oraz podomki o kroju galabii. Lśniące cekinami, kolorowe szaty do tańca brzucha mogą nam się przydać w karnawale. Sprzedawcy pachnących esencji i olejków są prawdziwymi mistrzami w swoim fachu, a kupowanie czegokolwiek w ich przesyconych wszelkimi woniami kramach jest ceremonią, której nie można ominąć. Podobną przyjemność sprawi wszystkim kupowanie przypraw. Wszędzie spotkacie sprzedawców papirusów malowanych w różne motywy z epoki faraonów. W wielu sklepach sprzedających tego typu pamiątki (szczególnie w okolicy piramid w Gizie) urządzane są pokazy robienia papirusu z łodyg roślinnych, tak jak robili to starożytni Egipcjanie. Znacznie tańsze są obrazki malowane na liściach bananowych lub trzcinie cukrowej, ale łatwo się łamią. Wszędzie też oferuje się turystom "antyki" (gwarantujemy, że mają co najmniej trzy dni), ale wwóz i wywóz prawdziwych zabytków liczących sobie ponad 100 lat jest prawnie zakazany. W Kairze i Luksorze są antykwariusze mający zezwolenie na handel antykami, u których można także kupić dobre kopie różnych dzieł sztuki.

Sport

    lubionym sportem Egipcjan jest piłka nożna. Jeśli też za nią przepadacie, powinniście zobaczyć w akcji jedną z egipskich drużyn, najlepiej Ahly lub Zamalek w czasie gry na stadionie. Wiele luksusowych hoteli ma własne korty tenisowe, w Kairze jest także publiczne pole golfowe znajdujące się w pobliżu piramid. W Kairze i Luksorze można także pojeździć konno. Miłośnicy sportów wodnych i nurkowania znajdą w Egipcie prawdziwy raj. Potrzebny sprzęt można wynająć w klubach płetwonurków.

Telekomunikacja

    sługi telefoniczne i pocztowe są w Egipcie oddzielone. Publiczny telefon trudno znaleźć, ale można zawsze zadzwonić z hotelu, kawiarni czy kiosku. W oddziałach Urzędu Telekomunikacji połączenia międzynarodowe otrzymuje się bez długiego oczekiwania. Można tam także nadać telegram lub teleks (teleksy jedynie w dużych miastach). Głównie oddziały w centrum Kairu - czynne całą dobę - znajdują się przy ulicach: Sh. Adli, Sh. Rttrnsis i Sh. al-Alti. W każdym dużym hotelu można zamówić rozmowę międzynarodową lub nadać teleks, ale cena za usługę jest znacznie wyższa niż w rozmównicy publicznej.

Telewizja i radio

    Egipcie są trzy kanały telewizyjne. Na kanale 2 nadawane są dwa razy dziennie wiadomości: w języku angielskim o 20.00 i francuskim o 19.00. Europejskie Radio Kair nadaje po angielsku wiadomości o 7.30, 14.30 i 20.00; po francusku o 8.00 rano, 14.00 oraz 21.00; po niemiecku o 6.00.

Czas

    óżnica między czasem w Egipcie a czasem środkowoeuropejskim GMT wynosi +2 godziny i utrzymuje się przez cały rok, ponieważ ostatnio wprowadzono w Egipcie czas letni.

EGIPT Gunter Nelles

.:|| Kontakt || Pytania || Mapa strony || Index || Reklama  ||:.