Sztuka egipska - zarys - 4/4

    Historia sztuki egipskiej właściwie tu się kończy. Pierwsze tysiąclecie przed n.e. nie wydało już tak świetnych dzieł jak poprzednie. Najwybitniejszą budowlą jest tu świątynia Edfu koło Teb, poświęcona bogowi Horusowi (z 3-1 wieku p.n.e.), zbudowana po okresie perskiego panowania, a za greckich Ptolemeuszów. W zakresie architektury kolumnowa hala w File nad Nilem, tj. Świątynia z czasów Trajana (niestety nigdy nie skończona), jest chyba ostatnim przykładem dawnych tradycji egipskich.

    Przez całe pierwsze tysiąclecie p.n.e. Egipt powtarza tradycje z czasów starego i średniego państwa. Naśladowanie to przybiera czasem formy kopi, tak że trudno poznać czas powstania dzieła. Sztuka jak i cała kultura Egiptu staje się z czasem coraz bardziej zależna od wpływów hellenistycznych, idących głównie z Aleksandrii. Ta późna epoka wniosła niewiele do sztuki egipskiej. W okresie rzymskiego cesarstwa sztuka egipska staje się na pewien czas modna, oddziałuje swą dekoracyjnością, bogactwem, egzotyką. Żywiej zabłysła sztuka egipskich chrześcijan, zwanych Koptami, trwająca aż do najazdu Arabów w 7 wieku.

    Bywa także zaliczana do sztuki starochrześcijańskiej i taką jest w istocie. Jest to sztuka ludowa, związana nie z dworem i wielkimi świątyniami, ale z licznymi gminami chrześcijańskimi. Szczególnie cenne są portrety grobowe malowane na deskach. Zakrywano nimi twarz zmarłego. Portrety z Fajum odznaczają się niezwykłym realizmem. Tkaniny koptyjskie i drobne wyroby z metalu rozchodziły się szeroko i stanowiły uzupełnienie rodzącej się w tym czasie sztuki bizantyńskiej.

    W dziejach sztuki znaczenie Egiptu jest olbrzymie. Kultura artystyczna tego kraju trwała przeszło 3 tys. lat. Egipcjanie są w sztuce odkrywcami wielu motywów i kierunków, planu świątyń, filarów, kolumnad, monumentalnych piramid. Pierwsi zastosowali do dekoracji architektury malarstwo, w płaskorzeźbach wydobyli elegancję w połączeniu z dużą dozą zmysłowości, rozwinęli bogactwo w zakresie mebli i sprzętów użytkowych. Sztuka grecka, rzymska, bizantyńska czerpały wiele ze sztuki egipskiej, której wpływ nie skończył się w pierwszych wiekach naszej ery. W głębi Afryki do dziś spotkać można w sprzętach codziennego użytku wiele form wywodzących się ze starożytnego Egiptu...

dalej
1  2  3  4

.:|| Kontakt || Pytania || Mapa strony || Index || Reklama  ||:.